รายงานผลการสำรวจ พฤติกรรมสุขภาพ ความรอบรู้ และปัจจัยสิ่งแวดล้อมที่ส่งผลต่อสุขภาพวัยทำงาน เขตสุขภาพที่ 2 ปี พ.ศ. 2566

บทคัดย่อ       

            การเตรียมความพร้อมให้ประชาชนวัยทำงานให้มีพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์  มีความรอบรู้ด้านสุขภาพ  เพื่อให้เป็นผู้สูงอายุจะมีสุขภาพแข็งแรง สามารถพึ่งพาตนเองได้  กรมอนามัย จึงได้พัฒนา  Platform Application H4U  สำหรับเฝ้าระวังพฤติกรรมสุขภาพของประชาชนวัยทำงาน  การสำรวจครั้งนี้ วัตถุประสงค์เพื่อศึกษาสถานการณ์พฤติกรรมสุขภาพ ความรอบรู้ และปัจจัยสิ่งแวดล้อมที่ส่งผลต่อสุขภาพของประชาชนวัยทำงาน เขตสุขภาพที่ 2 เป็นการวิจัยเชิงสำรวจภาคตัดขวาง  (cross sectional survey) เก็บข้อมูล ร้อยละ 1 ของประชาชนไทยวัยทำงานอายุ 15-59 ปี  ที่อาศัยอยู่ในจังหวัดตาก  พิษณุโลก เพชรบูรณ์ สุโขทัย  อุตรดิตถ์ รวม 14,872  คน เครื่องมือที่ใช้ในการเก็บรวบรวมข้อมูลเป็นแบบสอบถามประเมินตนเอง(Self Assessment) ผ่าน Application H4U ในโทรศัพท์มือถือ  หรือเข้าผ่าน URL  ระยะเวลาในการเก็บข้อมูลระหว่างวันที่ 1  มกราคม–30 มิถุนายน 2566 จากการเก็บรวบรวมข้อมูลมีประชาชนวัยทำงานตอบแบบสำรวจ จำนวนทั้งสิ้น 42,526 คน  สถิติที่ใช้ในการวิเคราะห์ข้อมูล คือ  ความถี่  ร้อยละ  ค่าเฉลี่ย  พิสัย  ส่วนเบี่ยงเบนมาตรฐาน  ผลการวิจัยสรุปดังนี้ 

            ประชาชนวัยทำงานอายุ 15-59 ปี มีพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์ ครบทั้ง 4 ข้อ ร้อยละ 36.45  สำหรับความรอบรู้ด้านสุขภาพ พบว่าส่วนใหญ่สามารถค้นหาข้อมูลที่ทำให้สุขภาพแข็งแรงจากแหล่งข้อมูลที่น่าเชื่อถือ  รู้เรื่องและเข้าใจเนื้อหาทั้งหมด โดยตรวจสอบความถูกต้องของแหล่งที่มาของข้อมูลและเปรียบเทียบข้อมูลจากหลายแหล่ง ก่อนที่จะตัดสินใจเชื่อหรือทำตาม  สามารถปฏิบัติตัวให้มีสุขภาพแข็งแรง รวมทั้งให้คำแนะนำและบอกวิธีการทำให้สุขภาพแข็งแรงกับบุคคลอื่นให้ยอมรับและเข้าใจได้ ด้านปัจจัยสิ่งแวดล้อมที่ส่งเผลกระทบต่อสุขภาพ พบว่า ส่วนใหญ่อยู่ในสภาพแวดล้อมที่เป็นฝุ่นละออง/เขม่า/เถ้า ซึ่งส่วนใหญ่มีการปฏิบัติตัวที่ถูกต้องในการป้องกันตนเองทุกครั้ง เช่น การสวมหน้ากากอนามัย จากผลการศึกษาชี้ให้เห็นว่าประชาชนวัยทำงานยังมีพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์ค่อนข้างน้อย ดังนั้นจึงควรต้องสร้างความตระหนักเพื่อการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมสุขภาพที่พึงประสงค์ ตลอดจนส่งเสริมสนับสนุนให้คนชุมชนร่วมกันกำหนดมาตรการทางสังคมด้านสุขภาพเพื่อให้ประชาชนวัยทำงานมีพฤติกรรมสุขภาพที่ดีขึ้น

คำสำคัญ : พฤติกรรมสุขภาพพึงประสงค์, ความรอบรู้, วัยทำงาน, ปัจจัยสิ่งแวดล้อม